Καθώς πλησιάζουν τα πρώτα ευρωπαϊκά παιχνίδια των ελληνικών ομάδων, η συζήτηση γύρω από την παρουσία των Ελλήνων και των περιβόητων «γηγενών» ποδοσφαιριστών στα ρόστερ έχει φουντώσει. Οι κανονισμοί της UEFA για τις λίστες των παικτών, που δηλώνονται σε Champions League, Europa League και Conference League, είναι αυστηροί και επηρεάζουν άμεσα τη στρατηγική των συλλόγων.

Οι τελευταίοι, φυσικά, πονοκεφαλιάζουν, αφού καλούνται να κινηθούν με προσοχή, καθώς οι προϋποθέσεις για τη δήλωση παικτών είναι αυστηρές και δεν αφήνουν περιθώρια για λάθη ή παραλείψεις. Η συμμόρφωση με τους κανονισμούς δεν είναι απλώς τυπική διαδικασία, αλλά στρατηγική πρόκληση. Όποιος έχει παίξει Manager, καταλαβαίνει για τι πονοκέφαλο μιλάμε!

Τι ισχύει, λοιπόν, για τις λίστες παικτών, που δηλώνονται στην UEFA; Ποιοι θεωρούνται «γηγενείς» και πώς επηρεάζουν τον αριθμό των διαθέσιμων θέσεων; Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στις λίστες Α και Β; Και τι ρόλο παίζουν οι κοινοτικοί παίκτες σε όλο αυτό το πλαίσιο;

 

Η λίστα Α: Μέγιστο 25 παίκτες, τουλάχιστον 8 γηγενείς

Η UEFA επιτρέπει σε κάθε ομάδα να δηλώσει έως 25 ποδοσφαιριστές στη λίστα Α, υπό την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον 8 από αυτούς είναι γηγενείς. Αν δεν καλύπτεται αυτός ο αριθμός, η λίστα μειώνεται αναλόγως. Για κάθε γηγενή που λείπει, αφαιρείται μία θέση. Για παράδειγμα, με 6 γηγενείς, η λίστα περιορίζεται σε 23 παίκτες.

Αυτός ο κανόνας δεν είναι απλώς μια τυπική απαίτηση, αλλά έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στη διαχείριση του ρόστερ. Οι ομάδες, που δεν επενδύουν σε νεαρούς παίκτες ή δεν διατηρούν επαρκή αριθμό «γηγενών», κινδυνεύουν να έχουν μικρότερη ευρωπαϊκή λίστα, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμο σε περιόδους με τραυματισμούς ή αυξημένες αγωνιστικές υποχρεώσεις.

 

Ποιος θεωρείται «γηγενής»;

Η UEFA χρησιμοποιεί τον όρο locally trained player και τον χωρίζει σε δύο κατηγορίες:

 Club-trained players: Ποδοσφαιριστές που έχουν προπονηθεί στην ίδια την ομάδα για τουλάχιστον 3 χρόνια μεταξύ των ηλικιών 15 και 21.

Association-trained players: Ποδοσφαιριστές που έχουν προπονηθεί σε άλλη ομάδα της ίδιας εθνικής ομοσπονδίας (π.χ. ΕΠΟ) για τουλάχιστον 3 χρόνια στην ίδια ηλικιακή περίοδο.

Ωστόσο, υπάρχει ένας σημαντικός περιορισμός: Στην 8άδα των γηγενών δεν μπορούν να περιλαμβάνονται περισσότεροι από 4 παίκτες της δεύτερης κατηγορίας. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον 4 πρέπει να έχουν αναπτυχθεί στην ίδια την ομάδα, που δηλώνει τη λίστα.

Αυτός ο διαχωρισμός ενισχύει την ανάγκη για επένδυση στις ακαδημίες και την ανάπτυξη παικτών «από μέσα», καθώς δεν αρκεί να αποκτήσει μια ομάδα νεαρούς Έλληνες από άλλους συλλόγους για να καλύψει τις απαιτήσεις.

 

Η λίστα Β: Ενίσχυση χωρίς περιορισμούς

Η λίστα Β είναι ένα επιπλέον εργαλείο για τις ομάδες, καθώς δεν έχει περιορισμό στον αριθμό παικτών. Σε αυτήν μπορούν να ενταχθούν ποδοσφαιριστές που:

-Έχουν γεννηθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2003 (για τη σεζόν 2025-26),

Έχουν περάσει τουλάχιστον δύο συνεχόμενα χρόνια στον σύλλογο μεταξύ των ηλικιών 15 και 21,

-Ή έχουν παραμείνει τρεις σεζόν, με δυνατότητα ενός δανεισμού.

Η λίστα Β επιτρέπει την ενσωμάτωση νεαρών ταλέντων χωρίς να επηρεάζεται η λίστα Α, προσφέροντας ευελιξία και βάθος στο ρόστερ. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για ομάδες, που έχουν αναπτύξει παίκτες μέσω των ακαδημιών τους και θέλουν να τους εντάξουν σταδιακά στην πρώτη ομάδα.

 

Οι ξένοι και οι κοινοτικοί

Οι κοινοτικοί παίκτες (δηλαδή οι ποδοσφαιριστές που προέρχονται από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου) δεν αντιμετωπίζουν περιορισμούς από την UEFA όσον αφορά τη συμμετοχή τους στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Η UEFA δεν διαχωρίζει τους παίκτες σε «κοινοτικούς» και «μη κοινοτικούς» στις λίστες Α και Β.

Αυτό σημαίνει ότι:

-Όλοι οι κοινοτικοί παίκτες θεωρούνται ξένοι για τους σκοπούς της λίστας Α, εκτός αν πληρούν τα κριτήρια του «γηγενή» (δηλαδή έχουν προπονηθεί σε ομάδα της ίδιας χώρας για 3 χρόνια μεταξύ 15-21 ετών).

-Δεν υπάρχει ανώτατο όριο στον αριθμό των κοινοτικών ή μη κοινοτικών παικτών που μπορεί να δηλώσει μια ομάδα στη λίστα της UEFA, αρκεί να τηρείται ο κανόνας των 8 γηγενών.

-Οι περιορισμοί που ισχύουν για κοινοτικούς ή μη κοινοτικούς παίκτες αφορούν μόνο τα εθνικά πρωταθλήματα, ανάλογα με τη νομοθεσία κάθε χώρας και τις αποφάσεις των ομοσπονδιών.

Συνεπώς, για τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, η μόνη διαφοροποίηση που έχει σημασία είναι αν ένας παίκτης πληροί τα κριτήρια του «locally trained player», ανεξαρτήτως εθνικότητας.

Αυτό σημαίνει, εν ολίγοις, ότι μία ομάδα μπορεί στη λίστα Α να έχει 17 ξένους και 8 γηγενείς!