Του Δρ. Μιχάλη Μιχαηλίδη

Εισερχόμενος Προέδρος Αθλητιατρικής Εταιρείας Kύπρου

Προϊστάμενος Κέντρου Αθλητιατρικών Ερευνών Κύπρου

Τα παιδιά, είναι πιο επιρρεπή στη θερμική καταπόνηση λόγω διαφόρων βιολογικών και φυσιολογικών χαρακτηριστικών που επηρεάζουν την ικανότητα τους να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματος τους. Η έκθεση τους σε υψηλές και υγρές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της άσκησης μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας όπως θερμική εξάντληση ή θερμοπληξία.

Η σωματική θερμοκρασία ενός μικρού παιδιού αυξάνεται τρεις με τέσσερις φορές ταχύτερα απ’ ότι ενός ενήλικα. Αυτό σημαίνει ότι τα μικρά παιδιά διατρέχουν κίνδυνο υπερθέρμανσης ακόμη κι όταν οι ενήλικες δεν αισθάνονται καμία θερμική δυσφορία.

Η λιγότερο αποτελεσματική θερμορρυθμιστική ικανότητα των παιδιών, οφείλεται στην ατελή ανάπτυξη διαφόρων ανατομικών και φυσιολογικών παραμέτρων όπως: τη σχετικά μεγαλύτερη επιφάνεια σώματος σε σχέση με τον όγκο τους, την ανωριμότητα του νευρικού και κυκλοφορικού συστήματος που ελέγχει τον μηχανισμό περιφερικής αγγειοδιαστολής, την μειωμένη ικανότητα εφίδρωσης και εξάτμισης του ιδρώτα, (λόγω μειωμένου αριθμού ενεργών ιδρωτοποιών αδένων), την μικρότερη ολική ποσότητα υγρών και πλάσματος που διαθέτει το σώμα τους, την μειωμένη ικανότητα συγκράτησης υγρών στα κύτταρα τους με αποτέλεσμα να χάνουν νερό ευκολότερα σε σύγκριση με τους ενήλικες, η δε αυξημένη μεταβολική δραστηριότητα του παιδικού οργανισμού συμβάλλει ενεργά στην παραγωγή επιπλέον θερμότητας, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο υπερθέρμανσης.

Τα παιδιά έχουν επίσης περιορισμένη ικανότητα αντίληψης και αντίδρασης με αποτέλεσμα να μην αναγνωρίζουν έγκαιρα τα πρώιμα σημάδια θερμικής καταπόνησης και να μην αντιδρούν προστατευτικά. Μπορεί δηλαδή να συνεχίζουν το παιχνίδι ή την αθλητική τους δραστηριότητά ακόμα και όταν η θερμοκρασία του σώματός τους αυξάνεται επικίνδυνα.

Είναι σημαντικό οι παρευρισκόμενοι ενήλικες που επιτηρούν, οι επιβλέποντες δάσκαλοι και καθηγητές, οι γονείς, οι γυμναστές και προπονητές να φροντίζουν ώστε οι περιβαλλοντικές συνθήκες, οι χώροι άθλησης αλλά και η σωματική επιφόρτιση που επιδέχονται τα παιδιά, να είναι εντός των πλαισίων θερμικής ανοχής του κάθε παιδιού ξεχωριστά.

Θα πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν εύκολα τα πρώτα σημάδια θερμικής κόπωσης και εξάντλησης των παιδιών έτσι ώστε να μπορούν έγκαιρα να προλαμβάνουν πιθανές θερμικές διαταραχές.

Τα πιο συχνά συμπτώματα θερμικών διαταραχών μπορεί να περιλαμβάνουν: μυϊκές κράμπες, έντονη κόπωση, μυϊκή εξάντληση, υπερθέρμανση, ταχυκαρδία, πονοκέφαλο, ζάλη, δυσφορία, δύσπνοια, σύγχυση, κ.ά.

Πριν την έναρξη της άσκησης, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα πιο κάτω:

Αποφυγή Άσκησης τις πιο θερμές ώρες της ημέρας

Άσκηση σε Σκιά ή σε Αεριζόμενο ή Κλιματιζόμενο Χώρο

Συνεχής Ενυδάτωση, Πριν, Κατά και Μετά την Άσκηση

Αποφυγή Άσκησης Μακράς Διαρκείας ή Υψηλών Εντάσεων

Καταληκτικά σημειώνουμε ότι τα νεαρά δραστήρια και αθλητικά ταλέντα, δεν είναι απλά μικροί ενήλικοι, αλλά παιδικοί οργανισμοί, που οφείλουμε να σεβόμαστε και να προστατεύουμε τις φυσιολογικές διαδικασίες ανάπτυξης και προσαρμογής τους.