Είναι ο προπονητής που έβαλε τα θεμέλια για να εισέλθει ο Άρης στη νέα εποχή. Έχει δίκαια χαρακτηριστεί ως ο προπονητής των ανόδων αφού υπό την καθοδήγησή του τρεις διαφορετικές ομάδες εξασφάλισαν το εισιτήριο από τη Β’ στην Α’ Κατηγορία, ενώ η πρωτοπόρος της δεύτερη τη τάξει κατηγορίας Freedom24 Ένωση Νέων Ύψωνα αναμένεται να γίνει η τέταρτη ομάδα που θα συμπεριληφθεί σε αυτή την ενότητα του βιογραφικού του.

Σωστά καταλάβατε, αναφερόμαστε στον Λιάσο Λουκά, ο οποίος σε συνέντευξή του στο «Γήπεδο» της εφημερίδας «Πολίτης», μιλάει για τις επιτυχίες του που δεν είναι αρκετές για τον ίδιο, για τη νέα πρόκληση που έχει μπροστά του, τα προβλήματα στη Β’ Κατηγορία και την αντιμετώπισή τους, ενώ τονίζει ότι οι Κύπριοι προπονητές δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τους ξένους και εκφράζει την άποψη ότι η Εθνική Κύπρου θα έπρεπε να συνεχίσει με Κύπριο προπονητή όταν αποχώρησε ο Σωφρόνης Αυγουστή.

Ως ένας άνθρωπος που βρίσκεται όλη μέρα στα γήπεδα, η συνάντησή μας δεν θα μπορούσε να διευθετηθεί κάπου αλλού! Έτσι το ραντεβού μας πραγματοποιήθηκε στην οικογενειακή επιχείρηση Louka Sporting Center στα Πολεμίδια, η οποία δίνει τη δυνατότητα στον 44χρονο προπονητή να ασχολείται, μεταξύ άλλων, και με τους μικρούς και να διαπιστώνει ιδίοις όμμασι το «πολύ ταλέντο» που υπάρχει στην Κύπρο. Τεκμηριώνοντας τη θέση του, αναφέρει σε ποιους τομείς υστερούμε ως κυπριακό ποδόσφαιρο σε σχέση με τις ομάδες του εξωτερικού όσον αφορά την ανάπτυξη των ταλέντων.

Ενώ μπήκαμε στη Β’ Φάση του πρωταθλήματος, η Freedom E.Ν. Ύψωνα είναι το μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Ποια πιστεύετε είναι τα πλεονεκτήματα της ομάδας σας γι’ αυτή την εκπληκτική πορεία;

«Τα πλεονεκτήματα είναι ότι έγινε πολύ καλή δουλειά το καλοκαίρι, έχουμε ένα πλούσιο και ποιοτικό ρόστερ, ένα μίγμα έμπειρων και νεαρών ποδοσφαιριστών. Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα τώρα που υπάρχει η κούραση και οι τιμωρίες λόγω κίτρινων καρτών να βρίσκουμε λύσεις στις απουσίες. Το βάθος που έχουμε στο ρόστερ είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα».

Yπάρχει κάποιο συγκεκριμένο μειονέκτημα της ομάδας σας που προσπαθείτε ακόμη να διορθώσετε τώρα που μπήκαμε στην τελική ευθεία ώστε να σιγουρέψετε την άνοδο και την κατάκτηση του τίτλου;

«Στο ποδόσφαιρο κάθε μέρα μαθαίνεις και βελτιώνεσαι. Aναλύουμε την ομάδα μας σε κάθε παιχνίδι και όποια πιθανά λάθη έγιναν στον προηγούμενο αγώνα προσπαθούμε να τα διορθώσουμε μέσω των προπονήσεων ενόψει των επόμενων αναμετρήσεων».

Ως ένας προπονητής που ξέρει απ΄ έξω κι ανακατωτά τη Β’ Κατηγορία, πώς αξιολογείτε το επίπεδο φέτος σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια;

«Είναι πολύ ανταγωνιστικό το πρωτάθλημα. Η δυναμικότητα των ομάδων είναι κοντινή μεταξύ τους. Από κει και πέρα, θεωρώ ότι κάποιες ομάδες είναι ένα κλικ πιο πάνω, με περισσότερο βάθος και ποιότητα. Οι αριθμοί δεν λένε πάντα την αλήθεια. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι ομάδες που έκαναν ένα καλό σερί, όπως η ομάδα μας, είναι στις πρώτες θέσεις. Μπορείς να βρεις πολλές παραμέτρους να πεις γι’ αυτό το θέμα. Σε σχέση με τις διαφορές, η ποιότητα μπορεί πριν από κάποια χρόνια να ήταν καλύτερη. Τώρα υπάρχουν περισσότερες εντάσεις και ανταγωνισμός. Τόσο οι προπονητές όσο και οι ποδοσφαιριστές καλούνται να αποδείξουν ότι μπορούν να είναι στο υψηλότερο επίπεδο που είναι η πρώτη κατηγορία».

Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που υπάρχουν στη Β’ Κατηγορία;

«Υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα. Το πρώτο είναι οι γηπεδικές εγκαταστάσεις και τα προπονητικά κέντρα. Για να λέγεσαι επαγγελματική ομάδα πρέπει να τα έχεις όλα αυτά. Στην Κύπρο, η Α’ και Β’ Κατηγορία είναι οι επαγγελματικές κατηγορίες, αλλά η Β' Κατηγορία κάθε άλλο παρά επαγγελματική είναι βάσει σταδίων και γηπέδων για να προπονείσαι. Δεν υπάρχουν οι συνθήκες που πρέπει να έχει κάθε επαγγελματική ομάδα και αυτό είναι ένα από τα μειονεκτήματα που κρατάει και τους ποδοσφαιριστές πίσω και επηρεάζει και το θέαμα».

Ποιες αποφάσεις θα μπορούσαν να ληφθούν ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση;

«Η μόνη λύση είναι οι ομάδες που ανεβαίνουν στην πρώτη κατηγορία να παίρνουν κάποια βοήθεια από τον ΚΟΑ, από το Κράτος, ώστε να δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες με τη δημιουργία προπονητικών κέντρων και τη βελτίωση των σταδίων. Αυτά τα έργα, όταν υποβιβαστούν οι ομάδες, θα παραμείνουν και έτσι θα ανέβει και το επίπεδο. Πάρα πολλές ομάδες ανέβηκαν στην Α’ Κατηγορία, όπως ο Ακρίτας, η ΑΕΖ, ο Οθέλλος. Αν δινόταν η δυνατότητα σε αυτές τις ομάδες να φτιάξουν τα γήπεδά τους, τώρα η Β΄ Κατηγορία θα είχε εφτά - οχτώ γήπεδα που θα πληρούσαν τις κατάλληλες προϋποθέσεις. Με αυτό τον τρόπο θα χαίρεται ο ποδοσφαιριστής, ο προπονητής και ο κόσμος που έρχεται στο γήπεδο».

Έχετε καταγράψει ένα σπουδαίο επίτευγμα μέχρι τώρα αφού καταφέρατε να οδηγήσετε τρεις διαφορετικές ομάδες (Καρμιώτισσα, Άρης, ΑΕΖ) από τη δεύτερη κατηγορία στην πρώτη. Ποια είναι το κλειδιά της επιτυχίας;

«Είναι πάρα πολλά πράγματα μαζί. Διαδραματίζει ρόλο η διοίκηση, η οργάνωση από το καλοκαίρι, οι γηπεδικές εγκαταστάσεις και υπό ποιες συνθήκες δουλεύουμε. Έχω ανεβάσει την Καρμιώτισσα για πρώτη φορά στην ιστορία της στην πρώτη κατηγορία, έχω πετύχει άνοδο επίσης με τον Άρη και την ΑΕΖ. Υπάρχει και ένα πρωτάθλημα που διακόπηκε λόγω κωρονοϊού, ενώ ο Άρης εκείνη τη χρονιά, βρισκόταν τρεις βαθμούς πίσω από την Καρμιώτισσα και δύο από τον Ερμή. Μυστικά δεν υπάρχουν! Είναι καθημερινή δουλειά, να ασχολείσαι με το ποδόσφαιρο, να παρακολουθείς, να προοδεύεις, να πηγαίνεις σε σεμινάρια, να βελτιώνεις τον εαυτό σου για να μπορείς μετά να βελτιώνεις και τις ομάδες που δουλεύεις. Είναι, επίσης, πολύ σημαντικό να διαβάσεις τους αντιπάλους που θα αντιμετωπίσεις στο προσεχή πρωτάθλημα. Σημαντικό ρόλο, επίσης, διαδραματίζει το μπάτζετ και οι άνθρωποι που είναι δίπλα σου. Αν χαίρει ο προπονητής της εμπιστοσύνης των διοικούντων, είναι πολύ πιο κοντά στην επιτυχία. Αντιθέτως, τα αποτελέσματα δεν θα είναι ιδανικά αν υπάρχει αμφισβήτηση ή αν κάποιοι νομίζουν ότι γνωρίζουν το αντικείμενο καλύτερα από εσένα. Όταν προσλαμβάνεις έναν επαγγελματία προπονητή, του δίνεις χρόνο, τον χώρο και τα εργαλεία για να δουλέψει. Αν σου κάνει τον αφήνεις, αν όχι προχωράς πάρα κάτω. Εννοείται ότι οι διοικήσεις είναι τα αφεντικά σε μια εταιρία και πρέπει να υπάρχει καλή συνεννόηση και εννοείται πρέπει να μιλήσεις όταν καλεστείς με σκοπό να αναφέρεις τι πρέπει να βελτιωθεί στην ομάδα. Όλα αυτά γίνονται στις υγιείς ομάδες. Ο προπονητής θέλει να έχει γύρω του ανθρώπους που να υποστηρίζουν αυτό που κάνει. Ωστόσο, μέσα σε μια ομάδα δεν είναι μόνο ο προπονητής. Είναι οι βοηθοί προπονητές, οι τιμ μάνατζερ, οι γενικοί αρχηγοί, οι διευθυντές ποδοσφαίρου και άλλοι, οι οποίοι κάνουν πάρα πολλή δουλειά, αλλά δεν είναι στην πρώτη γραμμή. Είναι οι αφανείς ήρωες. Όταν όλοι αυτοί κάνουν το κομμάτι τους σωστά, υπάρχει μια υγεία στην ομάδα, οπόταν η σκέψη σου ως προπονητής είναι μόνο στο αγωνιστικό τομέα. Μπορεί να έχω κάνει κάποιες επιτυχίες, όπως ανέφερες, αλλά δεν είναι αρκετές για μένα. Έχω πολλή δίψα για το ποδόσφαιρο και για τη δουλειά μου».

Ποιες οι δυνατότητες να κάνει καριέρα στην Κύπρο ένας Κύπριος προπονητής;

«Δεν παίρνουν πολλές ευκαιρίες οι Κύπριοι προπονητές ή δεν έχουν τόσες πολλές ευκαιρίες σε ανεπιτυχή αποτελέσματα. Οι Κύπριοι προπονητές δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τους ξένους προπονητές. Το UEFA Pro, τα διπλώματα, τα σεμινάρια που παρακολουθούμε είναι τα ίδια με τους ελίτ προπονητές. Από κει και πέρα, οι εμπειρίες και ευκαιρίες που παίρνουν είναι πιο λίγες σε σχέση με τους ξένους και αυτό φαίνεται. Για παράδειγμα, από τις 14 ομάδες της πρώτης κατηγορίας, νομίζω ξεκίνησαν τρεις Κύπριοι το καλοκαίρι. Έφυγαν κάποιοι, ήρθαν άλλοι, τρεις είναι πάλι! Είναι μεγάλο το ποσοστό ξενομανίας στους προπονητές και τους ποδοσφαιριστές, αλλά εμείς πρέπει να δουλεύουμε και να αποδεικνύουμε ότι αξίζουμε. Με αυτόν τον τρόπο θεωρώ ότι σε κάποια φάση θα πάρεις την ευκαιρία σου. 95% πρέπει να δουλεύεις σκληρά και το 5% της τύχης μπορεί να το κερδίσεις. Αλλά αν περιμένεις να δουλεύεις 5 ή 10% και να έχεις τύχη 90%, αποκλείεται να τα καταφέρεις! Επίσης, χρειάζεται προσοχή στις επιλογές μας. Είναι μεγάλο κομμάτι η επιλογή ομάδας, που θα αποφασίσεις δηλαδή να δουλέψεις. Αν κάποιος μείνει μερικούς μήνες εκτός αγωνιστικής δράσης και με την πρώτη πρόταση πάει σε μια ομάδα, απλώς για να δουλέψει, χωρίς να υπάρχουν οι συνθήκες, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αποτύχει».

Εσείς δουλέψατε σε κάποια ομάδα που εκ των υστέρων κρίνατε ότι ήταν λάθος η επιλογή σας τη συγκεκριμένη στιγμή;

«Ναι, βεβαίως, έχω πάρει αποφάσεις λάθος, ειδικά στο ξεκίνημα της καριέρας μου και δεν είναι ντροπή. Ήταν λάθος όταν πήγα στη Νέα Σαλαμίνα. Η πρώτη μου χρονιά, ως προπονητής, ήταν όταν ανέβασα την Καρμιώτισσα στην πρώτη κατηγορία. Η αμέσως επόμενη ήταν με την Καρμιώτισσα στην πρώτη κατηγορία, όπου είχε εξαιρετική παρουσία. Ωστόσο, την επόμενη χρονιά, η οποία ήταν κρίσιμη, δεν διάβασα σωστά τα δεδομένα και πήγα στη Νέα Σαλαμίνα. Υπήρχαν πάρα πολλά θέματα με το μπάτζετ. Υπήρχαν ποδοσφαιριστές, έξι στο σύνολο, στους οποίους αναλογούσε το 90% του μπάτζετ! Δηλαδή, το 90% του μπάτζετ της επόμενης χρονιάς ήταν δοσμένο σε αυτούς τους έξι και έπρεπε να πάρεις 20 ποδοσφαιριστές, να χτίσεις ρόστερ με το υπόλοιπο μπάτζετ. Τόσο από την οικογένειά μου όσο και στενοί μου φίλοι, με προέτρεψαν να μην πάω γιατί θα ήταν δύσκολο. Τότε λειτούργησα με το συναίσθημα και με τον αυθορμητισμό μου. Μετά από κάποια χρόνια και λόγω εμπειρίας διαπίστωσα ότι αυτό ήταν μέγα λάθος».

Ποιο πιστεύετε είναι το μεγαλύτερο σας πλεονέκτημα ως προπονητής και ποιο το μεγαλύτερο μειονέκτημα που προσπαθείτε να βελτιώσετε;

«Το πλεονέκτημά μου είναι ότι διαβάζω και ενδιαφέρομαι πάρα πολύ για το ποδόσφαιρο, βλέπω πάρα πολλά παιχνίδια στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Επίσης, ένα από τα πλεονεκτήματά μου είναι το coaching κατά τη διάρκεια ενός αγώνα. Η διαχείριση των ανθρώπων είναι πολύ σημαντική για να βγει μια υγιής κατάσταση στον αγωνιστικό χώρο. Όσον αφορά το τι θέλω να βελτιώσω, κάθε μέρα μπορείς να γίνεσαι καλύτερος. Βλέπω τον εαυτό μου στα παιχνίδια τα τηλεοπτικά, κάποιες αντιδράσεις μου, το coaching πώς γίνεται. Τα βλέπω και κριτικάρω τον εαυτό μου για να βελτιωθώ».

Πώς νιώθετε βλέποντας τον Άρη να διαπρέπει τα τελευταία χρόνια με την κατάκτηση του πρωταθλήματος και την είσοδο της ομάδας σε ευρωπαϊκούς ομίλους, γνωρίζοντας ότι τα πρώτα βήματα για αλλαγή επιπέδου έγιναν με εσάς ως προπονητή;

«Νιώθω περήφανος που ήμουν μέρος αυτού του πρότζεκτ. Ήταν μια μεταβατική περίοδος όταν ήρθε ο ιδιοκτήτης του Άρη, η ομάδα ήταν στη δεύτερη κατηγορία. Ανέβηκε στην πρώτη κατηγορία μαζί μου, έκανε φοβερή πορεία για ομάδα που είχε έρθει από τη Β’ Κατηγορία, με πάρα πολλούς Κύπριους στο ρόστερ. Θυμάμαι ότι μέχρι και τον Φεβρουάριο η ομάδα ήταν στην πρώτη θέση και τελικά κατάφερε να πάρει εισιτήριο για έξοδο στην Ευρώπη. Ήταν μεγάλη επιτυχία. Δεν θυμάμαι άλλη ομάδα να έχει κερδίσει άνοδο από τη Β’ στην Α’ Κατηγορία και να εξασφαλίσει τον ίδιο χρόνο έξοδο στην Ευρώπη! Την επόμενη χρονιά κέρδισε το πρωτάθλημα και ένα ποσοστό 70% του ρόστερ ήταν ποδοσφαιριστές που έφερα εγώ στην ομάδα την περίοδο 2021-22. Η ιστορία γράφεται. Είμαι μέρος της ιστορίας και είμαι περήφανος γι' αυτό».

Τι περιμένετε να καταφέρει η Εθνική Κύπρου με τον νέο ομοσπονδιακό προπονητή Απόστολο Μάντζιο;

«Πριν από τρεις μήνες όταν πήγε ο Σωφρόνης στην Εθνική, μέρα - νύκτα μιλούσαμε όλοι γι’ αυτό, ότι πήγε Κύπριος και θα γίνει ένα νέο ξεκίνημα. Μαζεύτηκε ο κόσμος στο γήπεδο στα πρώτα παιχνίδια του Σωφρόνη, όλοι ήταν υπέρ της απόφασης. Η άποψή μου είναι ότι υπήρχαν ικανοί Κύπριοι προπονητές, οι οποίοι μπορούσαν να αναλάβουν όταν αποφάσισε ο Σωφρόνης να φύγει από την Εθνική και να πάει στον Απόλλωνα. Από κει και πέρα, είμαι από τους ανθρώπους που λέω ότι ήρθε ένας επαγγελματίας στην Εθνική, είναι η ομάδα όλων μας και είμαστε υποχρεωμένοι, έχουμε χρέος να την ακολουθούμε και να την υποστηρίζουμε. Ευχόμαστε τα καλύτερα στον κ. Μάντζιο, έναν έμπειρο προπονητή και περιμένουμε να δούμε αποτελέσματα. Δεν έχει μαγικό ραβδί. Πρέπει και οι ποδοσφαιριστές που καλούνται στην Εθνική να το βλέπουν πιο ζεστά το ζήτημα, να δίνουν τα πάντα. Υπάρχουν περιπτώσεις που βλέπεις ποδοσφαιριστές με μικροπροβλήματα να αγωνίζονται στις ομάδες τους και στην Εθνική όχι. Είναι κάποια πράγματα που πρέπει να αλλάξουν. Όλοι λέμε ότι η Εθνική είναι υπεράνω όλων, αλλά στην πράξη δεν το βλέπουμε. Ίσως, άραγε, να πρέπει να δοθούν κάποια κίνητρα επιπλέον από την ΚΟΠ; Ίσως η νοοτροπία και εμάς των Κυπρίων, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού μου, να πρέπει να αλλάξει προς το καλύτερο; Είναι πολλά τα θέματα και μπορούμε να μιλάμε για ώρες. Το θέμα είναι τα λόγια να γίνουν πράξη».

Πρόσφατα σε συνέντευξή του στον «Πολίτη», ο Τιμούρ Κετσπάγια δήλωσε ότι δεν υπάρχει ποδοσφαιρικό ταλέντο στην Κύπρο για να ανέβει επίπεδο η Εθνική. Ποια είναι η άποψή σας επί τούτου;

«Είναι σεβαστή η άποψη του Τιμούρ, αλλά διαφωνώ. Βλέπω αρκετά παιχνίδια και ασχολούμαι και με τις αναπτυξιακές ηλικίες. Παρακολουθώ παιχνίδια όλων των μικρών ηλικιών. Υπάρχει πολύ ταλέντο, το θέμα είναι πόσο δουλεύουν στο γήπεδο οι ομάδες με τους ποδοσφαιριστές. Στο εξωτερικό για παράδειγμα αν δουλεύουν τέσσερις ώρες την ημέρα οι νεαροί, δύο ώρες το πρωί και δύο ώρες το απόγευμα, οι δικοί μας ποδοσφαιριστές στις αναπτυξιακές ηλικίες δουλεύουν τρεις φορές την εβδομάδα, μία με ενάμιση ώρα. Άρα αυτομάτως αυτό συνεπάγεται ότι δουλεύουν το διπλάσιο χρόνο οι ποδοσφαιριστές στο εξωτερικό σε σχέση με τους δικούς μας. Υπάρχει ταλέντο, αλλά όχι οι προϋποθέσεις…».

Αναπτύξτε μας λίγο το θέμα των προϋποθέσεων στο οποίο αναφερθήκατε…

«Πρέπει να μπει επαγγελματισμός από τα Κ15, να ξέρουν οι ποδοσφαιριστές, αυτοί που θα προχωρήσουν ότι προορίζονται να γίνουν επαγγελματίες και τα επόμενα αστέρια του ποδοσφαίρου και να το παίρνουν ζεστά και σοβαρά. Αλλά πρέπει να τους παρέχονται από τις ομάδες, τα γήπεδα, τα γυμναστήρια, οι αθλητικοί ψυχολόγοι, οι διατροφολόγοι, όπως γίνεται στο εξωτερικό. Επιπλέον, στις αναπτυξιακές ηλικίες οι προπονητές παίζουν μεγάλο ρόλο. Ωστόσο, οι κυπριακές ομάδες δεν προσφέρουν μισθούς για να προσελκύσουν επαγγελματίες προπονητές σε αυτές τις ηλικιακές κατηγορίες. Ο επαγγελματίας συνεπάγεται ότι πρέπει να κάνει μίτινγκ, ομιλία, θεωρία για το ποδόσφαιρο, ατομικές συναντήσεις με τους μικρούς, να διαπιστώσει τις αδυναμίες τους, να αφιερώσει χρόνο. Όταν ένας προπονητής πρέπει να τα κάνει όλα αυτά, πρέπει να αμείβεται και ανάλογα. Για μένα, οι καλύτεροι προπονητές θα έπρεπε να ήταν στις ακαδημίες και όχι στην πρώτη ομάδα, αν θέλουν να επενδύσουν σε αυτό το κομμάτι. Αλλιώς δεν υπάρχει σωτηρία. Επιπλέον, οι ομάδες πρέπει να ξοδέψουν χρήμα σε γηπεδικές εγκαταστάσεις, γυμναστήρια, αθλητικούς ψυχολόγους. Είναι πάρα πολλά. Ξέρετε πολλές ομάδες που μπορούν να το κάνουν αυτό; Αυτή τη στιγμή, παρακολουθώντας, βλέπω ότι το κάνει ο Άρης, η Πάφος και η Ομόνοια, η οποία έχει και δείγματα, έβγαλε ποδοσφαιριστές τα τελευταία χρόνια. Η Ομόνοια είχε προσλάβει τον Βασίλη Μήττα τεχνικό διευθυντή στις ακαδημίες, τον οποίο γνωρίζω - είμαστε πολύ καλοί φίλοι-, έκανε την οργάνωση και δούλεψε τέσσερα χρόνια. Αυτοί οι ποδοσφαιριστές όταν έφυγε ο Βασίλης Μήττας, ξεκίνησαν να παίζουν. Εφάρμοσε το αγωνιστικό πλάνο, τη φιλοσοφία, οργάνωσε τις ακαδημίες, βγήκαν έξω, έκαναν σκάουτινγκ στις μικρές ηλικίες άλλων ομάδων. Έχουν επενδύσει σε ποδοσφαιριστές μικρών ηλικιών και σε κάποια φάση έπαιξαν και παίζουν. Όλα ξεκινούν από την απόφαση να επενδύσει το εκάστοτε δ.σ. στις ακαδημίες. Χρειάζονται πάρα πολλά. Δεν είναι εύκολο…».