Ένα θέμα που βρίσκεται συχνά στη σφαίρα των συζητήσεων των ανθρώπων που ασχολούνται με το κυπριακό ποδόσφαιρο και των φιλάθλων είναι αν υπάρχει ταλέντο στην Κύπρο ή αν προτιμάτε σε ποια επίπεδα βρίσκεται αυτό. Την ίδια ώρα, αν κάποιος υποστηρίξει ότι υπάρχει ταλέντο στο κυπριακό ποδόσφαιρο, εύκολα μπορεί κάποιος άλλος να διαφωνήσει και να επιχειρηματολογήσει επί τούτου με την ακόλουθη ερώτηση: Εφόσον συμβαίνει αυτό, γιατί δεν βλέπουμε αυτά τα ταλέντα στις πρώτες ομάδες και την Εθνική Κύπρου; Ή, γιατί δεν τα βλέπουμε τόσο συχνά;

Για να εξακριβώσουμε τι ακριβώς συμβαίνει στον χώρο του κυπριακού ποδοσφαίρου και οι πλείστοι σύλλογοι αδυνατούν να επανδρώσουν τις ανδρικές ομάδες με Κύπριους ποδοσφαιριστές από τις ακαδημίες, ανατρέξαμε σε πρόσφατες συνεντεύξεις που παραχώρησαν άνθρωποι του ποδοσφαίρου στο «Γήπεδο». Σε αρκετούς απ’ αυτούς απευθύναμε ερωτήσεις με σκοπό να εξαχθούν κάποια συμπεράσματα για το εν λόγω θέμα. Σήμερα θα ασχοληθούμε με τις τοποθετήσεις πέντε προπονητών οι οποίοι εξέφρασαν τις δικές τους απόψεις γι’ αυτό το μείζον ζήτημα. Πάντως, λαμβάνοντας υπόψη τις απαντήσεις τους, συμπαιρένει κανείς ότι το πρόβλημα δεν είναι ένα και μοναδικό, αφού διάφοροι παράγοντες, με διαφορετικό ίσως βαθμό ευθύνης, διαδραματίζουν τον δικό τους ρόλο. Πρέπει να τονιστεί ότι, το γεγονός ότι εκφράζονται διαφορετικές θέσεις δεν συνεπάγεται απαραίτητα με διαφωνία, αφού η πορεία των συζητήσεων ήταν τέτοια που αναδείκνυε επιπλέον ζητήματα.

Η γενεσιουργός αιτία

Δύο από τους προπονητές που μίλησαν στο «Γήπεδο» εστίασαν το πρόβλημα της μη καθιέρωσης Κύπριων νεαρών στις ανδρικές ομάδες, κάτι που αναμφισβήτητα έχει συνέπειες και για την Εθνική, στον τρόπο λειτουργίας των ακαδημιών. Ο λόγος για τους Λιάσο Λουκά και Στιβ Κωνσταντινίδη. Ο προπονητής της Freedom24 Ένωσης Νέων Ύψωνα, ο οποίος ασχολείται και με τις αναπτυξιακές ηλικίες, τόνισε ότι υπάρχει ταλέντο, αλλά το «θέμα είναι πόσο δουλεύουν στο γήπεδο οι ομάδες με τους ποδοσφαιριστές. Στο εξωτερικό, για παράδειγμα, αν δουλεύουν τέσσερις ώρες την ημέρα οι νεαροί, δύο ώρες το πρωί και δύο ώρες το απόγευμα, οι δικοί μας ποδοσφαιριστές στις αναπτυξιακές ηλικίες δουλεύουν τρεις φορές την εβδομάδα, μία με μιάμιση ώρα. Άρα, αυτομάτως αυτό συνεπάγεται ότι δουλεύουν τον διπλάσιο χρόνο οι ποδοσφαιριστές στο εξωτερικό σε σχέση με τους δικούς μας. Υπάρχει ταλέντο, αλλά όχι οι προϋποθέσεις…». Ερωτηθείς για το θέμα των προϋποθέσεων, έγινε πιο συγκεκριμένος, τονίζοντας ότι πρέπει να υπάρχει επαγγελματισμός από τα Κ15. Αφού σημείωσε ότι πρέπει να παρέχονται από τις ομάδες τα γυμναστήρια, οι αθλητικοί ψυχολόγοι, οι διατροφολόγοι, όπως γίνεται στο εξωτερικό, τόνισε την καθοριστική σημασία των προπονητών. Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε, οι κυπριακές ομάδες δεν προσφέρουν μισθούς για να προσελκύσουν επαγγελματίες προπονητές σε αυτές τις ηλικιακές κατηγορίες. «Για μένα», υπογράμμισε, «οι καλύτεροι προπονητές θα έπρεπε να ήταν στις ακαδημίες και όχι στην πρώτη ομάδα. Αλλιώς δεν υπάρχει σωτηρία». Για να υποστηρίξει τη θέση του ο Λιάσος έφερε το παράδειγμα της Ομόνοιας. «Η Ομόνοια είχε προσλάβει τον Βασίλη Μήττα τεχνικό διευθυντή στις ακαδημίες, έκανε την οργάνωση και δούλεψε τέσσερα χρόνια. Εφάρμοσε το αγωνιστικό πλάνο, τη φιλοσοφία, οργάνωσε τις ακαδημίες, βγήκαν έξω, έκαναν σκάουτινγκ στις μικρές ηλικίες άλλων ομάδων. Όλα ξεκινούν από την απόφαση να επενδύσει το εκάστοτε δ.σ. στις ακαδημίες. Χρειάζονται πάρα πολλά. Δεν είναι εύκολο…».

Δεν υπάρχει μάθηση

Η συζήτηση με τον Στιβ Κωνσταντινίδη, όσον αφορά τους νεαρούς ποδοσφαιριστές, άρχισε με την τοποθέτησή του ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα του κυπριακού ποδοσφαίρου είναι ότι «δεν δίνουμε αυτά που πρέπει στους μικρούς». Και πρόσθεσε: «Είτε δεν τους τα δίνουν οι προπονητές ή οι προπονητές δεν τα παίρνουν από τη Σχολή Προπονητών. Δεν πιστεύω ότι η Σχολή Προπονητών δεν δίνει όλα όσα πρέπει στους προπονητές. Αλλά όταν πάει ένας προπονητής στα U15, U14 και το μυαλό του είναι να κερδίσει το παιχνίδι, σημαίνει ότι έχουμε πρόβλημα! Δεν υπάρχει μάθηση στις προπονήσεις, απλώς υπάρχουν προπονήσεις! Γίνονται διορθώσεις στις προπονήσεις; Και αν, ναι, γίνονται οι σωστές διορθώσεις;» Εκτός από το θέμα των προπονητών, όπως ο Λιάσος, έτσι και ο έμπειρος κόουτς επικεντρώθηκε στον τρόπο ανάπτυξης των νεαρών. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι αν ήταν προπονητής της Εθνικής Κύπρου, θα δημιουργούσε κλιμάκια σε όλες τις πόλεις με διάφορες ηλικίες (U15, U17), με στόχο να εξευρεθούν οι καλύτεροι νεαροί για όλες τις θέσεις. Είναι πεπεισμένος ότι «αν είχα τη δυνατότητα να βάλω το χέρι μου στους U15 και να δουλέψω μαζί τους, όταν πάνε στη U19, δεν θα υστερούν ούτε σε τεχνική, ούτε σε τίποτα από έναν Άγγλο, Ισπανό ή Αργεντίνο. Η διαφορά είναι ότι δεν τους δίνουμε αυτά που πρέπει. Αυτό είναι το πρόβλημα στην Κύπρο!»

Η εμπειρία του Πάμπου και η θέση του Σπόλιαριτς

Έχοντας εμπειρία από την Αρμενία και τη Γεωργία, ο Πάμπος Χριστοδούλου ανέδειξε ένα ζήτημα που συζητιέται κάθε τόσο στον χώρο του κυπριακού ποδοσφαίρου. Αυτό της θέσπισης και τήρησης αυστηρών κανόνων για την καθιέρωση των γηγενών ποδοσφαιριστών στις ανδρικές ομάδες. Αφού εξέφρασε την άποψη ότι υπάρχουν ταλέντα στην Κύπρο, «τα οποία, όμως, μένουν ανεκμετάλλευτα», έκανε αναφορά στους κανόνες που υπάρχουν στις δύο πιο πάνω χώρες. «Το πιο σημαντικό απ’ όλα», τόνισε ο έμπειρος κόουτς, «είναι ότι υπάρχουν κάποιες δικλίδες, κάποιοι νόμοι, που λένε ότι πρέπει να υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός Γεωργιανών στην ενδεκάδα, ενώ το ίδιο συμβαίνει και στην Αρμενία. Επίσης, αν προχωρήσεις σε αλλαγή Γεωργιανού πρέπει να βάλεις στο παιχνίδι Γεωργιανό». Αυτή η τακτική, πάντως, θα έβρισκε απόλυτα σύμφωνο τον Μιλένκο Σπόλιαριτς, ο οποίος είχε παραχωρήσει νωρίτερα συνέντευξη στο «Γήπεδο». Ο άλλοτε θρύλος του Απόλλωνα, ανέφερε ότι για να ανέβει επίπεδο η Εθνική Κύπρου, «πρέπει οπωσδήποτε δύο ή τρεις Κύπριοι ποδοσφαιριστές να βρίσκονται στην ενδεκάδα κάθε ομάδας».

Τα έχουν όλα!

Έχοντας καθημερινή τριβή με τα παιδιά από την ακαδημία του, ο Μιλένκο Σπόλιαριτς έθεσε στο τραπέζι και άλλα ζητήματα. Ανέφερε ότι αρκετά παιδιά την ίδια στιγμή ασχολούνται με διάφορα αθλήματα, κάτι που δεν τα αφήνει να ξεκουραστούν. Ένα από τα συμπεράσματα που προκύπτει μέσα από τα προαναφερθέντα λόγια του άλλοτε θρύλου του Απόλλωνα είναι ότι τα παιδιά δεν επικεντρώνονται σε ένα μόνο άθλημα. «Είναι αναπόφευκτο κάποτε να λείπει κάτι του παιδιού, μερικές φορές πρέπει να μείνει μόνο του, να αποφασίσει μόνο του. Οι περισσότεροι πιέζουν τα παιδιά τους και αυτό είναι λάθος. Ποτέ δεν έλεγα στα παιδιά μου ότι επειδή έπαιζα εγώ μπάλα πρέπει να το κάνουν κι αυτά», είπε, για να σημειώσει ότι άλλαξε πολύ η ζωή και ότι στη σημερινή εποχή τα παιδιά τα έχουν όλα, «δεν τους λείπει τίποτα», τονίζοντας ότι οι μεγάλοι παίκτες βρήκαν από τη φτώχεια.

Τελικά, τι σημαίνει ταλέντο;

Μέσα από τη συζήτηση με τον Μιλένκο Σπόλιαριτς, μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί ποια στοιχεία πρέπει να έχει ένας νεαρός στη σημερινή εποχή για να θεωρείται ταλέντο. Η ερώτηση που τέθηκε στον Σπόλιαριτς αποσκοπούσε στο να μας πει την άποψή του για το αν θεωρεί ότι οι Κύπριοι ποδοσφαιριστές αδικούνται. Το ζήτημα, όμως, το έθεσε σε άλλη βάση: «Το ίδιο το ποδόσφαιρο αδικείται και στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Πες μου εσύ πόσες ομάδες έχουν νούμερο 10. Παλιά θυμάσαι τον Ζιντάν, τον Ροναλντίνιο. Τώρα όλοι είναι οι ίδιοι! Το ποδόσφαιρο… πήγε περισσότερο σε άλλο άθλημα, στο δυνατό και στο γυμνασμένο σώμα, από ό,τι στο μυαλό και την καλή επαφή με την μπάλα. Βλέπεις και εσύ όποτε κρατούν την μπάλα, τη δίνουν πίσω».

Πίσω από τις λέξεις του Τιμούρ

Με μια πρώτη ανάγνωση των τοποθετήσεων του Τιμούρ Κετσπάγια θα βγάλει κανείς το συμπέρασμα ότι δεν μπορούμε να προσδοκούμε σε καλύτερες μέρες για τη θέση του Κύπριου ποδοσφαιριστή. Ωστόσο, πίσω από τις λέξεις μπορούν να εξαχθούν και άλλα συμπεράσματα. Συγκεκριμένα, απαντώντας για τα προβλήματα που αντιμετώπισε στην Εθνική Κύπρου και δεν μπόρεσε να δημιουργήσει την ομάδα που επιθυμούσε, ήταν κάθετος: «Το πρώτο πράγμα δυστυχώς είναι ότι δεν υπάρχει ποδοσφαιρικό ταλέντο στην Κύπρο για να ανέβει επίπεδο η Εθνική ομάδα. Δεν γεννιούνται ταλέντα όπως σε άλλες χώρες, δυστυχώς. Πρέπει να κοιτάξουμε δεκαετίες πίσω για να πετύχουμε κάποιους ποδοσφαιριστές που γεννήθηκαν». Μετά από σχόλιο δικό μας ότι από τη στιγμή που υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει ταλέντο, το πρόβλημα είναι τεράστιο, είπε: «Δεν υπάρχει ταλέντο, δεν υπάρχουν ποδοσφαιριστές που να είναι τόσο επαγγελματίες για να ανεβάσουν το επίπεδο της Εθνικής. Υπάρχουν ομάδες που δεν χρησιμοποιούν καθόλου Κύπριους και δεν έχουν και άδικο». Ο Γεωργιανός προπονητής ανέφερε ότι δεν υπάρχουν ποδοσφαιριστές που να είναι τόσο επαγγελματίες. Τοποθέτηση, που μπορεί να τη «δέσουμε» με τον επαγγελματισμό που υποστήριξε ο Λιάσος ότι πρέπει να υπάρχει από τις μικρές ηλικίες. Συνεπώς, το ερώτημα που τίθεται είναι: Αν υπήρχε επαγγελματισμός στις μικρές ηλικιακές κατηγορίες, θα βρισκόμασταν στα ίδια επίπεδα;